Mùa hè nắng cháy đã trôi qua với những ngày dài bên bãi biển, thưởng thức những món hải sản tươi ngon. Thu đông tới, bạn lại cùng gia đình, bạn bè đi tour du lịch Đông Tây Bắc, tới những rẻo cao nơi địa đầu Tổ quốc và tới đây mà không thưởng thức những món đặc sản thì quả thực là đáng tiếc. Nhắc đến Tây Bắc thì những món đặc sản như thịt trâu gác bếp, cá sông Đà nướng, thịt lơn cắp nách,… là những món ăn không thể không kể tới.
1. Thịt trâu gác bếp – Điện Biên
Thịt trâu gác bếp là món đặc sản vô cùng quen thuộc và là món ăn đặc trưng văn hóa của đồng bào nơi rẻo cao Tây Bắc. Món ăn độc đáo này xuất phát từ các lưu trữ và bảo quản thực phẩm của người Thái, họ đã nghĩ ra phương pháp ướp thịt bò, trâu rồi treo lên gác bếp và nhờ đó những miếng thịt này có thể lưu trữ được lâu trong những ngày lễ, tết kéo dài.
Nghe thì khá là đơn gian, nhưng để có được những miếng thịt trâu gác bếp thơm ngon, thì phải trải qua nhiều công đoạn khá công phu. Người ta chỉ lựa chọn những mảng thịt thăn, bắp ở vai, lưng của con trâu, bò hay lợn. Sau đó thái miếng to bản hình con chì rồi đem ướp với các loại gia vị như muối, gừng, ớt, nước lá rừng và đặc biệt một loại lá làm nên hương vị của món ăn này đó là lá mắc khén (một dạng hạt tiêu rừng). Do được treo lên gác bếp và “được ám khói” nên thịt trâu sẽ khô lại và có mùi ám khói đặc trưng.
Trong một chuyến du lịch Điện Biên, cùng với bạn bè, gia đình quây quần bên nhau, lai rai miếng thịt trâu đậm đà, còn hơi khói, cay cay vị ớt, nồng vị mắc khén và nhấp chút rươụ chít nơi đây thì không còn gì tuyệt vời hơn.
2. Xôi chim Mường Thanh
Nếu có dịp ghé qua Mường Thanh, Điện Biên bạn đừng quên thưởng thức món xôi chim của các tộc người sống tại đây. Đây là một món ăn ngon, hấp dẫn thường được làm trong các dịp lễ tết của đồng bào Mường Thanh. Loại xôi này được chế biến từ nếp nương, một loại gạo đặc sản của địa phương. Xôi chim dẻo thơm cũng là một phần được đồ bằng chõ gỗ và béo ngọt nhờ thịt chim câu non mới ra ràng. Sau khi được đồ lên, xôi sẽ được bày trên mâm có nắp đậy để giữ cho xôi luôn ấm và mềm., chim được đặt ở trên mâm và rắc lên chút hành phi thơm lừng.
3. Lợn cắp nách – Lai Châu
Lợn cắp nách hay lợn lửng là món ăn đực trưng chỉ có mặt tại những rẻo cao Tây Bắc. Lợn cắp nách, ngon từ thịt, ngọt từ xương nên dù có chế biến thành món gì cũng vô cùng hấp dẫn thực khách. Hay cho dù hấp, nướng, hun khói,… dù có sử dụng phương pháp chế biến nào cũng luôn giữ được hương vị đặc trưng của món đặc sản núi rừng này.
Thịt gà thì phải có lá chanh mới đúng điệu và món lợn cắp nách cũng vậy, nó sẽ thiếu đi hương vị nếu không có lá nhội và hạt dổi hoặc hạt xẻn trong đĩa gia vị muối và ớt xanh; đó là loại gia vị chấm duy nhất của món đặc sản này. Những miếng thịt ba chỉ hay miếng lòng lợn thơm ngon sẽ không còn là của món thịt lợn cắp nách nếu thiếu đi thứ gia vị chấm đó.
4. Món nướng Sa Pa
Thị trấn mờ sương Sa Pa không chỉ hấp dẫn du khách bởi những nét hoang sơ của thiên nhiên, khí hậu lạnh và trong lành mà còn bởi nét ẩm thực phong phú, đa dạng với sự kết hợp của ẩm thực truyền thống của các tộc người bản địa cùng với sự du nhập của ẩm thực phương Tây. Tại Sa Pa bạn có thể thưởng thức rất nhiều món ăn khác nhau, mới lạ và độc đáo, tuy nhiên bạn đừng quên thưởng thức những xiên đồ nướng tại đây. Trong khí hậu tê lạnh nơi non cao, cùng bạn bè xuýt xoa thưởng thức những món ăn nóng hổi thơm lừng trên bếp lửa hồng quả thực là thú vị.
Cùng trò chuyện, cùng thưởng thức đĩa dạ dày nướng, xiên thịt cải mèo nướng, hay một bắp ngô nướng nóng hổi,… vừa làm ấm cơ thể trong cái lạnh của núi rừng, vừa có những trải nghiệm thật thú vị.
5. Cá sông Đà nướng
Dòng sông Đà huyền thoại không chỉ mang đến cho người giá trị về thủy điện lớn mà còn là dòng sông mẹ nuôi dưỡng bao thế hệ với nguồn thủy sản phong phú và đặc biệt là cá. Cá sông Đà nổi tiếng ngon như các thiểu, cá trắm đen, cá măng,… . Trong chuyến hành trình khám phá dòng sông này bạn không nên bỏ qua việc thưởng thức những món cá nướng thơm ngon, đậm đà.
Cá được bắt về, làm sạch và dùng kẹp bằng que tre nướng trên than hồng. Trước khi được đặt lên bếp than, những con cá sẽ được rắc lên chút muối cuốn vào lá chuối và đồ lên. Mùi thơm của cá rất đặc trưng, hòa quyện với hương lá chuối, hương tre rừng khiến bạn không thể cưỡng lại sức hấp dẫn của món ăn dân dã ấy. Cá nướng sông Đà thường được thưởng thức chung với cơm lam.