Nếu một lần được đặt chân đến Bản Lác – Mai Châu – Hòa Bình thì chắc chắn vẻ đẹp nơi đây sẽ làm bạn nhung nhớ mãi thôi. Những bức tranh thiên nhiên và hình tượng người dân tộc Thái Đen mang vẻ đẹp hút hồn đã thu hút đông đảo khách du lịch trong và ngoài nước tạo nên tên tuổi cho du lịch Mai Châu.
Bản Lác là một khu du lịch cộng đồng nổi tiếng ở huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình. Có thể gọi Bản Lác là trung tâm du lịch của huyện Mai Châu bởi xung quanh bản Lác du khách có thể đi bộ hoặc đạp xe đạp khám phá nhiều điểm du lịch hấp hẫn nữa như: bản Văn, bản Poom Coong …. hay có thể là những hang động tuyệt đẹp như: hang Chiều, hang Mỏ Luông…
Để tới khu du lịch Bản Lác, từ Hà Nội đi ô tô mất khoảng 3 tiếng, theo quốc lộ 6 chừng 140km, là cung đường thích hợp cho nhóm bạn bè hay gia đình cùng đi giã ngoại để khám phá nếp sống của người Thái đen. Cung đường nối giữa thị trấn Mai Châu và Bản Lác đầy thú vị, du khách phải đi qua dốc Cun dài 12km, cheo leo, ngoằn nghèo uốn lượn như muốn thách thức các tay lái trên những vách núi cao lên mãi giữa lưng trời. Dừng chân lưng dốc du khách có thể thưởng thức vài bắp ngô nướng hay mía nướng của đồng bào người dân tộc Mường, Thái. Hay tham quan một khu chợ bé xíu trên lưng dốc với khung cảnh người bán kẻ mua đông vui tấp nập. Vi vu lên càng cao hiện ra trước mắt bạn là cảnh vật thiên nhiên hùng vĩ, nên thơ. Đứng trên dốc núi nhìn xuống, đôi khi biển mây trắng xóa che khuất tầm nhìn phía dưới khiến bạn phải ngỡ ngàng thích thú. Đi tiếp đến đèo Thung Nhuối, từ trên đèo cao bạn đã thấy huyện lỵ Mai Châu xinh đẹp hiện ra dưới tầm mắt, một thung lũng xinh xắn biết bao! Một khung cảnh với những nếp nhà sàn con con lọt thỏm giữa không gian rừng núi, đồng lúa xen kẽ với những đám mây tỏa làn khói trắng mờ mờ ảo diệu. Khung cảnh ấy vừa có nét đặc trưng của rừng núi Tây Bắc, vừa lại nên thơ, mộng mơ của xứ sở cổ tích. Đi sâu vào trong, Bản Lác đang dần hiện ra giữa màu xanh biếc xa xăm của thung lũng lúa non cùng với những bóng dáng thấp thoáng của người Thái đen lam lũ công việc.
Đặt chân đến khu du lịch Bản Lác, du khách hít thở không khí trong lành, tận hưởng mùi hương lúa thoang thoảng, mộc mạc rất đỗi dịu êm. Thay vì là một nơi sầm uất phồn vinh trốn đô thị thì Bản Lác hội tụ tất cả các đặc tính dân giã, tự nhiên và đời thường. Nơi đây, dọc 2 bên con đường vào bản là những thung lũng xanh rờn của đồng lúa, cây lá, cứ cách 1 đoạn ngắn lại là những nếp nhà sàn nghiêng mình sườn đồi đều tăm tắp như đang xếp hàng chào đón du khách. Đi bộ hay đạp xe đạp dạo trên những con đường nhỏ nhỏ, xinh xinh, sạch sẽ để trải nghiệm sự thanh bình, mát mẻ của bốn bề núi biếc, đồng xanh, và những nếp nhà sàn giản dị.. Vừa đi vừa ngắm cảnh vừa hít thở không khí trong lành, ta như xua tan hết bao muộn phiền của cuộc sống.
Đi lòng vòng 1 vòng trong bản, du khách sẽ thấy sự khác biệt giữa Bản Lác và nơi du lịch khác đó là không có bất kì hành động chèo kéo du khách hay mời mọc mua hàng. Tại những ngôi nhà sàn xinh xắn ấy là các mặt hàng lưu niệm như khăn quàng cổ, váy xòe Thái, những chiếc ví xinh xắn, cung, nỏ, sáo trúc, mõ trâu, chiêng, tù và, sừng trâu… được người Thái trưng bày bán trước cửa nhà. Tất cả các đồ lưu niệm đều do người Thái tự tay là nên, bạn có thể lấy để thử, chụp ảnh mà không sợ bị để ý hay than phiền, kể cả không mua cũng chẳng khiến chủ hàng buồn lòng và cũng không có chủ hàng nào tranh giành khách của nhau. Nếu du khách muốn khoác trên mình bộ thổ cẩm tuyệt đẹp để chụp ảnh thì chỉ mất 10.000 – 15.000 đồng cho một lần thuê váy áo, bạn đã có thể hóa thân thành cô gái, chàng trai Mông nhí nhảnh hay nàng thiếu nữ Thái dịu dàng. Trong những chiếc váy Thái điệu đà, bạn khó có thể đi vội vã, hãy bước từng nhịp khoan thai, uyển chuyển quanh bản làng và hít đầy lồng ngực bầu không khí dễ chịu xung quanh để cảm nhận cuộc sống của người dân vùng cao.
Du khách cứ thỏa thích mua sắm và tự do tham quan không cần lo lắng về an ninh. An ninh, trật tự ở đây rất tốt, khách du lịch gần như không phải lo bảo vệ hành lý hoặc tư trang. Các nhà sàn có khách du lịch gần như không đóng cửa khi đêm đến, cũng chẳng phải thu dọn các quầy hàng lưu niệm nên du khách sẽ thoải mái hưởng gió núi se se và ăn đêm.
Với tuổi đời hơn 700 năm, bản Lác chủ yếu là người Thái đen sinh sống từ năm này sang năm khác với nghề trồng lúa nương và dệt thổ cẩm là chính. Và hiện nay, bản Lác có hơn 20 nhà nghỉ homestay rộng rãi, thoáng mát để làm dịch vụ, phục vụ cho nhu cầu tham quan của khách du lịch. Nhà sàn ở bản Lác cao ráo, rộng rãi và sạch sẽ, giữ được lối kiến trúc cổ. Mỗi một nhà sàn đều được đánh số thứ tự rõ ràng. Bên trong mỗi nhà nghỉ cộng đồng kiểu này đều trang bị đầy đủ chăn, đệm, gối được gấp ngăn nắp, gọn gàng, sạch sẽ để phục vụ cho khoảng 30 khách. Vận chuyển, đi lại ở đây đã có ôtô điện hoặc xe đạp cho thuê.
Ở Bản Lác, một trong những cảm giác đầu tiên mà du khách bắt gặp đó là sự hòa đồng, mến khách của người dân bản. Du khách luôn được con người ở đây tiếp đón và hỏi han. Bạn sẽ có cảm giác ấm cúng, gần gũi, thân thiết với mọi người khi có bữa cơm thân mật cùng chủ nhà tại nhà sàn. Trong bữa cơm du khách nhâm nhi chán rượu cần đặc sản và được thưởng thức các món ăn dân tộc như: gà đồi, cá suối hấp, măng đắng, nếp hương, thịt lợn nướng… toàn những món ngon làm say đắm lòng người. Sau khi bữa tối xong xuôi, ở đầu Bản Lác có một khu đất rộng có thể tổ chức các hoạt động sinh hoạt, giao lưu tập thể như cắm trại, thi hát karaoke. Đêm đến, du khách sẽ được hòa mình trong không gian văn hóa truyền thống của người Thái, đốt lửa trại, giao lưu nhảy sạp với dân bản và lắc lư cùng điệu xòe Thái giao duyên đầy tình tứ.
Tất cả những nét đẹp tuy giản dị nhưng để tìm kiếm những điều giản dị ấy đâu phải nơi nào cũng có được. Nếu như bạn đi du lịch Mai Châu thì hãy khám phá và trải nghiệm Bản Lác – mảnh đất đẹp đến nao lòng , chắc chắn sẽ làm bạn say mê và yêu thích sau mỗi lần đặt chân đến.