Ninh Bình – mảnh đất linh thiêng không chỉ đơn thuần là một địa điểm du lịch cuốn hút bởi các di tích gắn liền với dấn ấn lịch sử của cha ông ta, mà còn là một điểm du lịch cực “hot” với nhiều thắng cảnh làm say đắm lòng người.
Đến với du lịch Ninh Bình, bạn đừng bỏ lỡ vẻ đẹp của quần thể danh thắng Bái Đính – Tràng An bởi nó là sự hòa quyện đa sắc giữa nét đẹp linh thiêng, cổ kính và sắc đẹp hữu tình non nước của bức tranh thiên nhiên tươi mới nhưng thêm chút cổ điển, tâm linh.
Chùa Bái Đính cách thành phố Ninh Bình khoảng chừng 15km, ngôi chùa có tuổi đời ngót nghét một thiên niên kỷ đã thu hút đông đảo bao nhiêu lữ khách phương xa. Khi đặt chân đến chùa Bái Đính du khách sẽ choáng ngợp trước một bức tranh quá đỗi thần tiên. Chùa Bái Đính như đưa lữ khách quay trở lại khoảnh khắc năm xưa, như lạc vào khoảng không gian đã nhuốm màu xưa cũ, đắm mình trong những trầm tích của tháng năm qua, để phần hồn đong đầy những mảng kí ức của lịch sử và thời đại và để ta tưởng nhớ lại thành cổ 1000 năm về trước. Một trong những điều tạo nên vẻ đẹp của ngôi chùa là vị trí xây dựng chùa, chùa tọa lạc lưng chừng trên sườn núi, ẩn mình giữa núi non hùng vĩ, xung quanh là mênh mông những sông hồ, núi đá, hẳn đã tạo nên bức tranh Phật giáo đẹp diệu kỳ.
Nơi đây, mỗi buổi sớm mai thức dậy, du khách sẽ thấy vắng bóng người chỉ là những đám mây lơ lửng giữa bầu trời như đưa ta tới chốn bồng lai trong truyền thuyết. Và mỗi chiều tà khi hoàng hôn buông xuống, nắng gió lung linh sẽ làm mê hồn biết bao du khách về bức tranh thần tiên này. Không chỉ vậy, chùa Bái Đính nguy nga, đồ sộ và được biết đến là quần thể chùa chiền lớn nhất Đông Nam Á đồng thời sở hữu nhiều kỷ lục kinh điển ở Việt Nam. Có thể nói, một trong những kỷ lục ở khu vực và thế giới cuốn hút sự đặc biệt của ngôi chùa như có tượng Phật Di Lạc bằng đồng trong top lớn nhất Đông Nam Á, tượng Phật bằng đồng lớn nhất khu vực Châu Á. Ngoài ra, dọc 2 bên hành lang đi lên đỉnh núi là những tượng La Hán đa dạng nhất Châu Á. Ẩn sâu trong những kỉ lục ấy là từng đường nét , từng dấu ấn kiến trúc của một Việt Nam xưa cũ, là bản sắc văn hóa ngàn đời của dân tộc. Vì thế, Chùa Bái Đính là niềm tự hào rất thiêng liêng của dân tộc Việt Nam với những kỷ lục “ cực chất” đó đồng thời là điểm du lịch tâm linh bậc nhất của dân tộc.
Chùa là một quần thể kiến trúc Phật giáo với 2 phần chính là Bái Đính cổ tự - một khu chùa cổ được Thiền sư Nguyễn Minh Không – Lý Quốc Sư dựng lên vào thời nhà Lý và Bái Đính tân tự – một khu chùa mới được xây dựng ngày nay. Ở Bái Đính cổ tự du khách có thể tham quan “hang sáng” dùng để thờ Phật, Thân và “động tối” dùng để thờ Mẫu, Tiên. Đến khu chùa Bái Đính mới du khách sẽ ngạc nhiên trước những con đường nhỏ phủ đầy cây xanh nối liền các khu di tích .Và nó khác với khu chùa Bái Đính cổ là du khách ngỡ ngàng trước những tượng Phật bằng đồng dát vàng, tượng Phật Di Lặc nặng trăm tấn, những tượng Quan Thế Âm nghìn mắt nghìn tay trú ngự trên tòa sen lộng lẫy. Đặc biệt,hành lang La Hán dài 3km với những vị La Hán được tạc từ đá xanh nguyên khối đang trầm mặc, để mỗi lần bước tới là một lần kẻ khách muốn chạm tay vào những vị La Hán cầu mong mọi thứ tươi đẹp. Bên cạnh những điểm nhấn kiến trúc như tượng Phật hay hành lang La Hán thì điểm nổi bật nhất của ngôi chùa mới đó là Bảo tháp Xá Lợi cao nhất Đông Nam Á sừng sững, đồ sộ. Bảo tháp bao gồm 13 tầng với chiều cao là 99 mét – một con số tượng trưng cho sự trường tồn, vĩnh cửu. Được thiết kế và xây dựng hoàn toàn “ thuần Việt” với kiến trúc mang đậm dấu ấn Phật giáo thời nhà Lý là những họa tiết hình mây, cánh sen, lá bồ đề kết hợp với những vật liệu xây dựng là những viên gạch nung làm hoàn toàn bằng phương thức cổ truyền của làng gốm Bát Tràng. Đó chính là biểu tượng cho bản sắc văn hóa Việt Nam với sức sống trường tồn và mãnh liệt, là một điểm không thể thiếu trong quần thể chùa Bái Đính. Hơn nữa, từ trên cao nhìn xuống là giếng Ngọc trong veo phản chiếu xuống mặt hồ xanh biếc khiến du khách nhận ra rằng giữa bầu trời không gian tĩnh mịch của xứ tâm linh Phật giáo, giữa mảnh đất Ninh Bình địa linh nhân kiệt, giữa mênh mang sông núi hùng vĩ Chùa Bái Đính như một viên ngọc soi sáng đất trời. Nơi đây, nhắn nhủ những tâm hồn ai đang mệt mỏi, nhọc nhằn với cuộc sống như rặng mây kia, sẽ tan biến sau đỉnh núi xa xăm. Tất cả đều góp phần tạo nên một công trình kiến trúc lưu giữ cái hồn xưa cũ của một Việt Nam từ hàng nghìn năm trước, để mỗi lần chiêm ngưỡng là người ta lại ngỡ như mình đang sống trong một thời đại rất xưa, thấy dòng thời gian cuộn cuộn quay ngược lại, thấy từng trang sử hào hùng lại được lật dở âm thầm.
Không chỉ chùa Bái Đính là một điểm đến tuyệt vời dành cho du khách mà địa danh Tràng An cũng là một địa điểm du lịch không thể bỏ sót cho tour du lịch Ninh Bình. Có thể nói, Tràng An – Ninh Bình có vẻ đẹp được ví như “Vịnh Hạ Long trên cạn” với vẻ hài hòa của đá, sông nước, rừng cây và bầu trời ở Tràng An tạo nên một thế giới tự nhiên sống động đầy quyến rũ.Tràng An có thiên nhiên tươi đẹp với những ngọn núi, hang động huyền bí, sông nước thanh tĩnh, những di tích linh thiêng và những hệ động, thực vật phong phú, quý hiếm. Ngày nay, Tràng An đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới. Cảnh đẹp ở đây được thiên nhiên tạo hóa ban tặng một cách tự nhiên với các dãy núi uốn lượn bao quanh các dòng suối và muôn vàn các hang động đầu màu sắc kỳ ảo, huyền bí. Hơn nữa là cảnh sông nước thanh bình và những hệ động – thực vật phong phú, quý hiếm. Ngồi trên thuyền du khách sẽ được khám phá các hang động xung quanh đầy màu sắc, lặng thầm ngắm nhìn những cánh đồng lúa 2 bên dòng suối. Một không gian thiên nhiên vô cùng đẹp cứ mở dần ra trước mắt bạn khiến bạn như lạc bước vào xứ sở thần tiên với sự lúc ẩn, lúc hiện của mây trời, non nước. Chắc hẳn đến đây du khách không khỏi ngỡ ngàng trước vẻ đẹp rất đỗi thanh bình của bức tranh thiên nhiên nơi đây. Bỏ lại sau lưng những con phố ồn ào, chen lấn, du khách bước lên thuyền từ bến Tràng An sẽ bắt đầu chuyến hành trình khám phá đầy bất ngờ và thú vị.
Con thuyền nhỏ nhẹ lướt qua dòng sông Sào Khê xanh biếc, 2 bên hoa súng nở bung. Dưới làn nước trong vắt là những thân dong mềm mại đong đưa theo nhịp chèo khua và những đàn cá vàng tung tăng bơi lội. So với ngồi thuyền trên dòng suối Yến ở Chùa Hương hay Ngô Đồng ở Bích Động, điểm thích thú nhất của hành trình xuôi dòng khám phá Tràng An là du khách được trải nghiệm nhiều cung bậc cảm xúc khi băng qua các hang động nối thông với nhau thành một trận đồ bát quái kì ảo .Mỗi một hang đều có một vẻ đặc trưng như các tên gọi, các hang có nhiều nhũ đá biến đổi và nước chảy ra từ trần hang làm không khi trong hang má lạnh. Đó là cảm giác du khách ngắm nhìn hang động với những giá trị địa chất độc đáo, tồn tại từ rất lâu đời xen kẽ bên dòng nước suối tự nhiên uốn lượn. Hay là cảm giác cúi gập người khi đi qua các hang Tối và hơi nóng bủa vây vì mạch nước nóng giữa lòng hang. Trái ngược hoàn toàn là cảm giác thoải mái thẳng lưng đi qua các hang Sáng. Do lòng hang cao, lại khá ngắn nên ánh sáng lúc nào cũng ngập tràn từ 2 phí cửa hang, khiên các nhũ đá hình thù kì lạ bừng lên màu sắc lung linh, huyền ảo. Phần lớn các hang động ở đây Thong thả trên dòng nước 2 – 3 tiếng đồng hồ, đi qua những hang độc độc đáo du khách sẽ chìm ngập trong sự khoan khoái dễ chịu bởi không khí trong lành nơi đây.
Không chỉ mang trong mình một vẻ đẹp riêng, mỗi hang lại gắn liền với một câu chuyện truyền thuyết. Câu chuyện được biết đến nhiều nhất có lẽ là hang Nấu Rượu. Tương truyền, do phát hiện trong hang có giếng nước ngon nên người xưa đã vào đây lấy nước nấu rượu tiến vua. Từ đó, mà tên gọi của hang ra đời. Cùng với đó là sự hấp dẫn của các hang động từ thời xa xưa gắn liền với những câu chuyện lịch sử thần kì như: hang Si, hang Sính, hang Ba Giọt, hang Thuốc …được lần lượt kể đến bởi những người lái đò chở khách tham quan. Các hang đều thông nhau bởi các động xuyên thủy khiến núi nón gắn bó làm nên một dáng vẻ sống động. Những nhũ đá trải dài trên vách hang lấp lánh tạo kỳ quan thật sinh động.
Trên hành trình tham quan du khách sẽ được dừng chân ở các di tích lịch sử mang dấu ấn triều đại: Đinh – Lê – Lý như: thung Láng – hậu cứ của vua Đinh, đền Trần thờ Hưng Đạo Đại Vương, phú Khống thờ bảy vị quan triều Đinh…
Ngao du trên thuyền gần như là lộ trình khép kín một chiều, nên du khách không hề cảm thấy nhàm chán trong khoảng 2 – 3 tiếng đồng hồ ngồi trên thuyền khám phá Tràng An. Sự hòa quyện tuyệt vời giữa hoa cỏ, những núi đá vôi và dòng nước hiền hòa, dịu nhẹ đã biến cảnh sắc vốn hết sức thân quen trở thành kiệt tác muôn màu biến đổi sau mỗi hang.
Đến với du lịch Ninh Bình, bạn nhớ phải thưởng thức đặc sản trong chuyến đi nổi tiếng nhất là: dê núi Ninh Bình thịt rất thơm và bổ dưỡng, cơm cháy Ninh Bình có màu vàng nhạt giòn mà vẫn dẻo, vị bùi, béo mà không ngán. Đặc biệt nằm trong top 10 đặc sản rượu ngon của Việt Nam là rượu Kim Sơn.
Thật vậy, quần thể hang động núi, sông, hồ, suối đã tạo nên một sinh cảnh Tràng An thơ mộng “ độc nhất vô nhị” ở đồng bằng Bắc Bộ cũng như mọi miền đất nước . Một vùng có phong cảnh non nước hữu tình hội tụ nhiều thắng cảnh độc đáo, đa dạng, giàu tiềm năng du lịch. Vì thế, tour du lịch Ninh Bình nếu bỏ qua Tràng An là một sự uổng phí lớn đối với du khách!