Nếu đặt chân du lịch đến Việt Nam, ắt hẳn du khách sẽ không thể nào bỏ qua cuộc hành trình khám phá những miền đất di sản của dải đất hình chữ S và tất nhiên phải kể đến du lịch Quảng Bình. Mà nhắc đến du lịch Quảng Bình là nhắc đến vẻ đẹp lộng lẫy của động Phong Nha Kẻ Bàng.
Cách thành phố Đồng Hới – Quảng Bình 50km về phía Tây Bắc, thuộc vùng núi đá vôi của Kẻ Bàng, động Phong Nha được coi là “ đệ nhất kì quan động” của Việt Nam, được bao bọc bởi những cánh rừng nhiệt đới. Quảng Bình đã được UNESCO công nhận là một trong hai một di sản thiên nhiên thế giới tuyệt đẹp trong đó động Phong Nha Kẻ Bàng được đánh giá là một trong những động đẹp nhất thế giới. Bên cạnh những giá trị về lịch sử, địa chất, địa mạo, vườn quốc gia Phong Nha Kẻ Bàng còn được thiên nhiên ưu đãi ban tặng cho những cảnh quan kì bí, hùng vĩ. Phong Nha – Kẻ Bàng ẩn chứa bao điều bí ẩn của tự nhiên, những hang động như những lâu đài lộng lẫy tiềm ẩn trong lòng núi đá vôi được tạo hóa từ hàng triệu năm trước.
Đến với du lịch Phong Nha – Kẻ Bàng, du khách phải xuống thuyền máy đi theo con sông Son vào trong động Phong Nha. Vẻ đẹp sông Son rất đỗi thơ mộng với chiều rộng chừng 40m, làn nước xanh ngắt, trong thấu đáy, nhìn rõ cả những đàn cá đang tung tăng bơi lội. Sở dĩ nó có cái tên là sông Son là bởi vì vào mùa mưa, nước mưa bào mòn đât đá ở các triền núi đổ xuống làm nước sông có màu đỏ như màu gạch son. Hơn nữa, trong truyền thuyết có kể lại rằng, ngày xưa có vị tiên sư đại pháp người Trời thường xuống du ngoạn cảnh hạ giới, thấy yêu mến nơi này bèn ở lại rồi dạy dân cách làm ăn. Một năm kia xảy ra đại hạn, muôn vật khô héo để cứu dân, vị tiên sư đại pháp lén về Trời khơi trộm nguồn nước từ thiên cung chảy xuống nơi là dòng sông Son bây giờ. Dòng nước tưới mát cỏ cây, cứu sống muôn loài, nhưng vị đại sư bị triệu về Trời chịu hình phạt. Dân làng cảm kích tấm lòng son của vị đại sư nên đặt tên cho sông này là sông Son.
Ngồi trên thuyền du khách như lạc mình vào bức tranh nông thôn với thiên nhiên thanh bình đến lạ. Bức tranh thông nôn hiện lên 2 bên bờ sông những ngọn núi xanh ngắt hay bắt gặp vài cái thuyền nhỏ đánh cá, vớt rong rêu. Đôi khi thấy những hàng tre rung rinh trong gió như vẫy chào lữ khách xa đến đến đây. Hay cũng có thể bắt gặp lũ trẻ ra tắm sông, nô đùa trong làn nước. Tất cả khiến du khách ngoái về kí ức nông thôn sao mà giản dị đến thế.
Thuyền cập bến, lẳng lặng tiến vào lòng động Phong Nha. Trước mắt là cửa động cao 10m với cảnh núi non sông nước quyến rũ, thiên nhiên hùng vĩ với vô vàn hình ảnh kỳ thú hiện ra như khêu gợi chí tưởng tượng của con người. Phong Nha có trên 20 buồng với hành lang chính dài 1500m và nhiều hành lang phụ dài hàng trăm mét. Các hang ngoài cùng có trần cao hơn mặt nước rộng khoảng 10m. Các hang phía trong, từ hang thứ 4 trở vào trần hang cao đến 25 – 40m. Từ buồng thứ 14 du khách theo các hành lang khác đi sâu hơn nữa dưới mặt đất đến những buồng to hơn nhưng có phần nguy hiểm hơn bởi vì phong hóa đá vôi vẫn còn đang phát triển. Tham quan đến chỗ cạn được gọi là hang nước cạn do nước biến đi nhường chỗ cho đá cát. Nhũ đá từ trên rủ xuống, măng đá từ dưới nhô lên tua tủa như cây rừng với những hình dáng kì lạ. Sẽ rất khó để có thể mô tả vẻ đẹp hùng vĩ của những buồng, những hành lang đá vôi phủ đầy thạch nhũ, long lanh dưới ánh đuốc của dòng sông Ngầm. Chắc hẳn, du khách sẽ ngỡ ngàng nhưng chút ít lo sợ khi thấy mình như đang nằm trong miệng một con quái vật khổng lồ. Điều đặc biệt là, ở trong hang có rất nhiều hình thù kỳ dị nguyên sơ khiến du khách tưởng tượng gán ghép chúng biết bao huyền thoại, sự tích. Có thể nói, Phong Nha – Kẻ Bàng được ví như một bảo tàng địa chất khổng lồ có giá trị và mang ý nghĩa toàn cầu bởi cấu trúc địa lý phức tạp, tập hợp nhiều loại đá khác nhau như sa thạch, thạch anh, phiến thạch, đá vôi chứa silic, đá mac-nơ, đá granodiorite, đá diorite, đá aplite, pegmatite… Phong Nha – Kẻ Bàng cũng chứa đựng lịch sử phát triển địa chất phức tạp, lâu dài từ 400 triệu năm trước của trái đất. Trải qua các giai đoạn kiến tạo quan trọng và các pha chuyển động đứt gãy, phối tảng, uốn nếp đã tạo ra các dãy núi trùng điệp và các bồn trầm tích bị sụt lún. Những biến động trên cũng đã góp phần tạo nên sự đa dạng về địa chất, địa hình, địa mạo.
Với đặc điểm về địa hình, khí hậu, đất đai, thủy văn của Phong Nha – Kẻ Bàng đã hình thành hệ thực vật phong phú, đa dạng và độc đáo. Kết quả hoạt động điều tra, khảo sát đã ghi nhận Phong Nha – Kẻ Bàng có thảm rừng nhiệt đới rộng lớn, phủ kín 96,2% diện tích tự nhiên, trong đó gần 90% diện tích được che phủ bởi rừng nguyên sinh hoặc gần như rừng nguyên sinh. Sự phong phú, đa dạng về thành phần, chủng loại động thực vật quý hiếm ở Phong Nha – Kẻ Bàng là hệ quả tất yếu của điều kiện sinh cảnh và là đặc trưng tiêu biểu về sinh thái rừng tại đây.
Một phát hiện rất quan trọng ở Vườn Quốc gia này là có 3 loài thú: Sao La, Mang Lớn và Mang Trường Sơn, trong đó Sao La và Mang Lớn là loài thú mới được phát hiện trên toàn cầu. Về bò sát và lưỡng cư đã phát hiện 81 loài trong đó có 18 loài nằm trong danh mục Sách Đỏ Việt Nam và 6 loài nằm trong danh mục Sách Đỏ của IUVN. Cũng tại đây đã xác định 259 loài bướm, 72 loài cá, trong đó có 4 loài đặc hữu hẹp chỉ gặp ở Quảng Bình và một loài cá lần đầu tiên ghi nhận ở Việt Nam; 302 loài chim, trong đó có 15 loài nằm trong danh mục Sách Đỏ Việt Nam, 19 loài nằm trong danh mục Sách Đỏ của IUCN. Đặc biệt loài gà lôi lam mào đen, gà lôi lam đuôi trắng, loài công vừa ở mức độ nguy cấp vừa đe dọa ở mức toàn cầu. Phong Nha – Kẻ Bàng có ý nghĩa như một bảo tàng sinh vật khổng lồ ở Việt Nam.
Nếu có dịp, bạn không nên bỏ qua một tour du lịch Phong Nha – Kẻ Bàng để có thể hít thở không khí núi rừng nơi đây, để hòa mình vào thiên nhiên trong lành, tươi đẹp và ngắm nhìn cảnh sắc hùng vĩ tạo hóa đã ban tặng cho mảnh đất này.